Wereld Niet Roken Dag 2024: Jongeren verzetten zich tegen de misleidende marketing van de tabaksindustrie

De World Health Organization (WHO) heeft 31 mei 2024 uitgeroepen als de ‘Wereld Niet Roken Dag’. Deze dag is bedoeld om mensen bewust te maken van de risico’s die roken met zich meebrengt. Dit jaar vragen jongeren wereldwijd de tabaksindustrie te stoppen met de misleidende marketing van schadelijke producten die hen verslaafd kunnen maken.

Gezondheid moet zwaarder wegen dan financieel gewin
Gezondheid moet zwaarder wegen dan financieel gewin. Jongeren roepen de overheden op om passende maatregelen te treffen ter bescherming tegen de misleidende praktijken van de tabaksindustrie en gerelateerde bedrijven, zoals reclame voor e-sigaretten en sigaretten op sociale media en streamingsdiensten. Dat dit nodig is blijkt wel uit het feit dat de tabaksindustrie, ondanks de diverse reclameverboden die er zijn, nog steeds op jaarbasis zo’n 8 miljard dollar uitgeeft aan de promotie van hun producten via allerlei slinkse wegen. Dit leidt er onder andere toe dat:

 

• Het smaakjesverbod op vapes massaal omzeild wordt: Dit betreft zowel online verkoop (wat per 1 juli 2023 verboden is voor vapes en tabakswaren) als verkoop via fysieke verkooppunten. Daarnaast worden deze producten ook verkocht aan jongeren onder de 18 jaar. Overtredingen kunnen gemeld worden via het ‘Meldpunt NVWA’.

 

• Er steeds meer beelden van rokende en vapende personen te zien zijn in films, series en videoclips: Dat steeds meer rokende en vapende personen onderdeel uitmaken van films (zelfs tekenfilms), series en videoclips, blijkt uit het rapport ‘Lights, Camera, Tobacco?’ van Truth Initiative. Klik hier voor het rapport. Roken wordt vaak glamoureus en als ‘cool’ in beeld gebracht en als iets wat er gewoon bij hoort, waardoor jongeren eerder geneigd zijn zelf te gaan roken. Van de tien genomineerde films voor de Oscar voor ‘Beste film van 2024’ werd alleen in de film ‘Barbie’ niet gerookt. Uit onderzoek door de Boston School of Public Health blijkt dat jongeren die dagelijks gebruik maken van sociale media (o.a. Instagram, Snapchat en TikTok) maar liefst 67% meer kans hebben om te gaan beginnen met roken en/of vapen.

 

• Jongeren die verslaafd zijn aan vapen eerder gaan roken: Trimbos meldt dat 69% van de jongeren die maandelijks vapet, ook maandelijks een sigaret rookt. Uit onderzoek is inmiddels bekend dat de combinatie van roken en vapen (‘dual use’) tot nog meer gezondheidsschade leidt dan alleen roken of vapen, waarschijnlijk door een grotere diversiteit aan schadelijke stoffen.

 

• De hersenstructuur van jongeren blijvend aangetast kan worden door nicotinegebruik: Het onderzoek van JAMA Network laat zien dat nicotinegebruik blijvende schade kan veroorzaken aan de hersenstructuur van jongeren. Ook zware metalen als lood, cadnium en uranium komen vrij tijdens het vapen, welke direct in het lichaam terechtkomen en daar schade kunnen aanrichten.

De campagne ‘Artsen Slaan Alarm’
Middels de campagne ‘Artsen Slaan Alarm’ geven ook artsen een krachtig signaal af over het toenemende gebruik van vapes onder jongeren. De tabaksindustrie vertelt niet over de gevolgen van vapen en zet de vape nog steeds weg als een ‘gezonder’ alternatief voor roken. Wat de tabaksindustrie niet vertelt is dat:

• Uit veel vapes meer giftige en verslavende nicotine komt dan uit een heel pakje sigaretten;
• Nicotine de ontwikkeling van de hersenen verstoort en dat is onherstelbaar;
• Nicotine de kans op verschillende psychische problemen vergroot;
• Vapende jongeren drie keer zo snel sigaretten gaan roken.

Meer informatie
Wilt u verdiepende informatie over dit onderwerp? Check deze links:

• NPO Start, ‘De Hofbar’ 
• NU, 'Verbod op vapes met smaakjes makkelijk te omzweilen: Dweilen met de kraan open’. 

Meer weten over wat u als gemeente, school, professional of andere instantie kunt doen? Het programma Rookvrije Generatie Fryslân (onderdeel van de coalitie Gezond leven) ondersteunt u graag met o.a. advies over lesmaterialen, informatiebrieven en andere ondersteuning. Voor meer informatie kunt u terecht via rookvrijegeneratiefryslan.nl. Wilt u samenwerken op het thema ‘roken’? U bent van harte welkom op ons samenwerkingsplatform.