IMH Café Friesland

14 december 2023

Op donderdag 30 november heeft het IMH (Infant Mental Health) Café Friesland plaatsgevonden in het Antonius in Sneek. De organisatie lag in handen van Therapeuticum Joure en Jeugdhulp Friesland. Deze avond stond in het teken van de “Begeleiding van ouders in de transitie naar ouderschap” en werd verzorgd door twee verpleegkundig babyconsulenten.

Mirjam Boven werkt als babyconsulent bij de Verloskundigenpraktijk Wolkom in Drachten. Elena Atsma heeft haar praktijk als ‘Babyconsulent Sneek’, naast haar werk als kinderverpleegkundige op de kinderafdeling in het Antonius Sneek. Beiden zijn ook docent babymassage, draagconsulent en Dunstan Babytaal trainer.

Mirjam werkt vooral in de periode van -9 maanden tot + 9 maanden, dit betekent tijdens zwangerschap, rondom de bevalling en begeleiding in de kraamperiode. Ook wanneer er in eerste 9 maanden vragen zijn rondom veel huilen, onrust of problemen met slapen biedt zij ondersteuning. Mirjam is co-begeleider bij Centering Pregnancy en heeft in 2022 de Friese IMH module gevolgd.  

Zij vertelde over de eerste 1000 dagen en de impact van het bewustzijn in de verschillende levensfasen van embryo, foetus en baby. Over wat je kunt bereiken met reguleren en vertragen, afstemmen en ondertitelen, om baby’s te erkennen in hun ervaringen en in wie zij zijn. Het is belangrijk om je als ouder én als zorgprofessional af te vragen hoe het is voor het kind om kind te zijn van deze ouders? Maar ook: hoe is het voor deze ouders om ouders te zijn van dit kind?

Tijdens de zwangerschap geeft zij ouders meer kennis en bewustzijn mee om het ouderschap zo goed mogelijk voor te bereiden.

Mirjam deelt een stukje kennis over de indeling van zoogdieren kijkend naar het gedrag van hun jongen. Zijn het vluchters, nestblijvers of dragers? En onze baby’s dan? Onze baby’s zijn nog niet ‘af’ als ze geboren worden en zeker niet in staat zichzelf te reguleren. Daar hebben ze hun ouders voor nodig. Net als voor het vervullen van hun basisbehoeften zoals voeding, warmte, veiligheid, geborgenheid, lichaamscontact en liefde!

“It’s easier to make happy babies than to repair broken adults”. De boodschap die ze mee geeft: Welke basisprincipes pas jij toe in je dagelijks werk en welke zou je vanaf morgen meer aandacht geven?

Elena sprak over de zorg voor de ouder en kind relatie vroeger en nu. Daarin nam ze een stukje persoonlijke ervaring mee uit haar jonge kind jaren en als moeder. Ze benadrukt dat ouders en kind onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en hoe dat zijn uitwerking heeft in het verdere leven. Van generatie op generatie wordt bewust en onbewust heel wat doorgegeven. Haar ervaring neemt ze mee in haar dagelijks werk. Ouder en kind relaties zijn overal. De wederzijdse kennismaking tussen kind en ouder begint al vroeg in de zwangerschap en de manier van geboren worden is van grote invloed op de periode erna.  

Zoals Anna Verwaal het benoemt:“Met de ervaringen rondom conceptie, zwangerschap en geboorte ontstaan imprints die van grote invloed zijn op onszelf en alle relaties in ons leven: familie en vrienden, gezondheid, dagelijks leven en werk”

“Verreweg het grootste deel van ons gedrag en onze emoties die we als volwassene hebben, valt terug te voeren naar de manier waarop ons leven bij conceptie ontstond, hoe ons leven in de baarmoeder eruit zag, en hoe we geboren zijn.”

“Dit uiterst prille begin van ons leven vormt de blauwdruk voor de rest van ons leven. “

De impact van een ziekenhuiservaring is vaak groter dan gedacht. In het ziekenhuis maakt ieder gezin onverwachte situaties mee. Alles gaat dan anders dan verwacht.

Elena geeft aan hoe belangrijk het is om ook als ziekenhuismedewerkers de ontwikkelingen in de geboortezorg, neonatologie, (Kinderverpleegkunde en Obstetrie) te blijven volgen en vernieuwing te implementeren. Zij is een stuwende kracht in de Family Centered Care/Family Integrated Care, ontwikkelingsgerichte zorg (bijv. bij prematuur geborenen), kangoeroezorg, huid-op-huid contact. Dit draagt allemaal bij aan het verminderen van stress en mentale disbalans en het bevordert de gehechtheidsrelatie. Maar ondanks deze inspanningen heeft een ziekenhuisopname impact op het hele gezin. De gebeurtenissen en ervaringen rondom medisch en verpleegkundig handelen nemen ouders mee naar huis. En hoe dan verder? Wat hebben deze ouders nodig? Elena komt regelmatig ouders tegen die jaren later nog vertellen dat ze een moeilijke periode hebben doorgemaakt en niet de juiste hulp konden vinden. Hier valt preventief dus nog veel te behalen.

Als babyconsulent komt Elena bij ouders thuis wanneer er onrust is (bijv. door het vele huilen en bij slaapproblemen) om te luisteren naar het verhaal van ouders én van de baby, want dat maakt veel duidelijk. Een huisbezoek richt zich dan op het herstellen of versterken van de verbinding met hun kind en met elkaar. Zij kiest vaak voor de vorm van babymassage om ouders de lichaamstaal van hun baby te laten ontdekken en te leren begrijpen. Hier ontstaat vaak verandering. En zoals een moeder zei: Op dat moment ging er een luikje open in mijn hart”.

De Vereniging van Verpleegkundig Babyconsulenten Nederland omarmt het programma Kansrijke start, de eerste 1000 dagen en de IMH visie. Mirjam Boven en Elena Atsma bewegen mee met regionale initiatieven in Friesland en staan open voor samenwerking binnen de geboortezorg en de zorg rondom ouderschap en het jonge kind.

https://therapeuticum-joure.nl/
https://jeugdhulpfriesland.nl/    
https://debabyconsulent.nl/
https://www.babyconsulent-sneek.nl/
https://verloskundigenpraktijkwolkom.nl/